Omroepen

1. De KRO

De KRO, de Katholieke Radio Omroep, werd in 1925 opgericht door pastoor L.H. Perquin, met de bedoeling “de katholieke levensbeschouwing op alle gebied uit te dragen door middel van de radio” (en later natuurlijk de televisie). De eerste officiële uitzending dateert van dinsdag 24 november 1925. Dan werd voor elke dinsdagavond de zender van de NSF, de Nederlandsche Seintoestellen Fabriek, gehuurd. Later zou diezelfde avond voor het hoorspel van groot belang worden, want dan zond de KRO het Dinsdagavondtheater uit, met de mooiste producties van Léon Povel en Willem Tollenaar. In 1927 bouwden KRO, NCRV en NSF samen de zender te Huizen en in 1931 werd het studiogebouw te Hilversum, Emmastraat 52, in gebruik genomen. In 1936 begon de bouw van de KRO-studio , die in mei 1938 in gebruik werd genomen. Op dinsdag 16 oktober 1951 ging het eerste, experimentele, televisieprogramma de lucht in. In het programmablad, de Katholieke Radiogids, verschenen uitvoerige aankondigingen van de uit te zenden hoorspelen (een mooie greep daaruit is te vinden op de website van Ton Witman, in de “Special: Léon Povel”: http://www.geronimohoorspelen.nl).

Nadat in de aanvangsjaren de gebruikelijke toneelspelen waren uitgezonden, startte de regelmatige uitzending van hoorspelen bij de KRO in 1935, onder leiding van Henri Eerens. Regisseur was toen, tot de oorlog uitbrak, Toon Rammelt. Na de oorlog kwam Herbert Perquin en in 1947 voegde Léon Povel zich bij hem, in 1949 Willem Tollenaar. Naar de KRO werd massaal geluisterd toen de series Sprong in het heelal, Testbemanning en Wie gaat er mee naar Engeland varen? werden uitgezonden.

Behalve Povel en Tollenaar regisseerden voor de KRO vooral Herbert Perquin, Henk Schaer, Jan Starink, Johan Dronkers, Louis Houët, Harrie de Garde, Jean-Pierre Plooij, Vincent van Engelen, Fons Eickholt en Reinier Heidemann.

2. De AVRO

De AVRO, de Algemene Vereniging Radio Omroep, werd op 27 juli 1928 opgericht en heeft zich steeds op het standpunt geplaatst dat ze algemeen is (in tegenstelling tot de “gekleurde” omroepen KRO, NCRV en VARA bijvoorbeeld). Het nieuwe studiogebouw in Hilversum, voorzien van de modernste technische snufjes, werd in 1936 in gebruik genomen. Willem Vogt, die een belangrijke rol speelde in het reilen en zeilen van de omroep, publiceerde in 1945 een aantal geschriften over wat er met de AVRO in en vlak na de oorlog gebeurde (Hoe het den omroep verging... en Wat er met den Omroep verder gebeurde...). Pas in 1947 konden de uitzendingen weer normaal doorgaan. Het orgaan was de Radiobode.

De hoorspelen van de AVRO werden vooral geregisseerd door Kommer Kleijn, Dick van Putten, Emile Kellenaers, Rob Geraerds, Henk Schaer, Bert Dijkstra, Jacques Besançon, Hero Muller, Nelleke van der Krogt, Hans Karsenbarg en Justine Paauw.

Een uitvoerige geschiedenis van de AVRO is te vinden op http://www.avro.nl/avro/over_de_avro/historie/#.

3. De TROS

De TROS, de Televisie Radio Omroep Stichting, werd in 1964 opgericht door Joop Landré.

Het orgaan is Tros Kompas. Van 1968 tot 1998 werden talloze hoorspelen en hoorspelseries uitgezonden. De voornaamste regisseurs waren Jacques Besançon, Harry Bronk, Bert Dijkstra, Rob Geraerds, Tom van Beek, Hans Karsenbarg, Marlies Cordia, Meindert de Goede, Sylvia Liefrinck, Hans van Hechten en Cocky van Bokhoven.

Een geschiedenisoverzicht van de TROS is te vinden op http://tros.nl/index.php?id=71.  

Tip

Onder de knop "Hoorspelen" vind je het eerste, tweede en derde deel van De geschiedenis van het hoorspel, een realisatie van Léon Povel.

Verder bestaat onder deze knop de mogelijkheid om per hoorspel door te klikken naar de Wikipedia: voor elke hoorspelfiche die ik maakte, heb ik hier een link voorzien.

jolux-webdesign